وایر شمع چیست؟
وایر شمع از قطعات مهم در سیستم برق رسانی وسایل نقلیه است. نقش اصلی وایر شمع در یک خودرو انتقال جریان الکتریکی از شمع خودرو به بخش اشتعال موتور است. وظیفه اصلی شمع این است که جریان الکتریکی تولید شده در شمع را به سر شمع منتقل کند. وایرهای شمع معمولا از مواد با کیفیتی ساخته می شوند تا به صحیح کار کردن سیستم اشتعال کمک کند. وایرها همچنین مقاومت داخلی مناسبی دارند تا از افزایش گرمای داخلی موتور جلوگیری کنند که می تواند باعث اشتعال نادرست در موتور گردد.
در این مقاله از وبسایت یدکشناس به بررسی این قطعه خواهیم پرداخت و شما را با مشکلات و خرابی آنها آشنا خواهیم کرد.
عملکرد وایر شمع چیست؟
وایر شمع از اجزای کوچک تشکیل دهنده سیستم برقرسانی خودرو و موتور خودرو است. این قطعه بر روی سیلندر خودرو قرار گرفته است و وظیفه آن جرقهزنی و ایجاد احتراق در محفظه موتور است. بهطور خلاصه میتوان گفت شمع خودرو ولتاژ را از طریق یک کابل به درون سیلندر از طریق یک جرقه منتقل می کند. هنگام جرقه زنی، هوای موجود در سیلندر که با بنزین مخلوط شده، منفجر می شود و انرژی لازم برای حرکت خودرو فراهم میکند.
نقش وایر شمع
همانطور که پیشتر نیز گفتیم، وایر شمع در قسمت شمع خودرو قرار گرفته است و وظیفه آن کنترل کردن و انتقال انرژی الکتریکی و کنترل سیستم احتراق در موتور خودرو است. این کابل باید جریان برقی به قدرت ۱۲ هزار ولت را با کمترین میزان تلفات و دربازه بسیار کوتاهی به شمع خودرو برساند. در واقع این قطعه جزو مهمترین قطعات سیستم برق رسانی خودرو است. نقش این وسیله در سلامت موتور و کارایی آن ارتباط مستقیمی دارد.
معرفی انواع وایر شمع
برای شناخت وایر شمع، ابتدا نیاز است که أنواع مختلف آن را بشناسید. وایرهای شمع در ساختار خود شباهت بسیاری دارند اما جنس کابل داخلی آن ها با یکدیگر متفاوت است. در اصل ۳ نوع وایر شمع وجود دارد که در ادامه هر یک از آن هارا به همراه توضیح مختصری به شما معرفی خواهیم کرد:
وایر شمع بوبین دار
از پرمصرفترین وایرهای شمع میتوان وایر بوبین دار را نام برد. رسانای این وایر از جنس نیکل یا کروم بوده و مقاومت پایین این ماده باعث افزایش سرعت انتقال برق به شمعها میشود. این وایر مشکل جذب رطوبت نداشته و همچنین موجب افت ولتاژ نیز نمی شود.
وایر شمعهای سیمی
این وایرها که از جنس مس یا فولاد ساخته شدهاند در برابر خمشدن مقاومت بالایی از خود نشان میدهند. اما بهدلیل وجود مس یا فولاد، انرژیالکتریکی منتقلشده را دچار نویز و پارازیت میکنند. در ساختار وایرشمع سیمی، یک لایه عایق بر روی رسانا، بافتهای تقویت کننده و لایه سیلیکونی وجود دارد اما استفاده از این وایرها در خودروها منسوخ شدهاست.
وایر شمعهای ابریشمی
رسانای این وایرها از جنس سیلیکون بوده و در لایه میانی آن یک لایه کاهشدهنده پارازیت تعبیه شدهاست. رشتههایی که در این وایر روی هم پیچیدهشده از جنس ابریشم هستند و به این دلیل اسم این وایرها ابریشمی نام گرفتهاست. در صنعت خودرو سازی از این وایرها بیشترین استفاده به عمل آمدهاست. اگر بخواهیم از معایب آن به شما بگوییم، این نوع وایرها به دلیل دارا بودن میزان مقاومت بالای خود، انرژی الکتریکی کافی را به شمعها ارسال نمی کنند و در نتیجه باعث کاهش بازدهی خودرو و افزایش مصرف سوخت می شوند.
طول عمر وایر شمع چقدر است؟
عمر مفید وایر شمع خودرو وابسته به کارخانه تولید آن و نوع خودرو مشخص میشود. معیار تشخیص پایان عمر وایرشمع کارکرد خودرو است که روی بستهبندی محصول مشخص شدهاست. در طول مدت استفاده از خودرو، نحوه رانندگی و استهلاک خودرو، طول عمر آن نیز تغییر میکند و ممکن است بیشتر و کمتر نیز شود. اما به صورت کلی می توان طول عمر وایر شمع را به عوامل زیر نسبت داد:
- حرارتی که موتور به وایر منتقل میکند.
- میزان ولتاژ ی که از وایر شمع عبور می کند.
وایرهای شمع معمولاً بین 100.000 تا 160.000 کیلومتر دوام میآورند، اما طول عمر آنها میتواند تحت تأثیر عواملی مانند شرایط رانندگی، نوسانات دما و قرارگرفتن در معرض رطوبت باشد.
وایرهای شمع چطور آسیب میبینند و خراب میشوند؟
- گذشت زمان: با گذشت زمان، وایرهای شمع میتوانند به دلیل گرما، مواد شیمیایی و فرسودگی عمومی خراب شوند. با گذشت زمان، عایق ممکن است خراب شود و منجر به افزایش مقاومت و کاهش رسانایی آن شود.
- آسیب حرارتی: گرمای بیشازحد موتور میتواند باعث ترکخوردن یا شکنندهشدن عایق وایر شمع شود و آنها را بیشتر در معرض نشت الکتریکی و قوس الکتریکی قرار دهد.
- آسیب فیزیکی: ضربه ناشی از زبالههای جاده، تصادفات، یا جابجایی نامناسب درطول تعمیر و نگهداری میتواند باعث آسیب به وایر شمع شده و یکپارچگی و عملکرد آنها را بهخطر بیندازد.
- خوردگی: رطوبت و آلاینده ها می توانند باعث خوردگی اتصالات فلزی سیم های شمع شوند که منجر به افزایش مقاومت و هدایت الکتریکی ضعیف می شود.
- نصب نادرست: سیم های شمع که به درستی نصب نشده اند می تواند منجر به اتصالات ضعیف شود و باعث قوس شدن سیم ها یا حتی قطع شدن آن شود که منجر به خاموش شدن موتور و سایر مشکلات عملکردی می شود.
- مواد با کیفیت پایین: سیم های شمع با کیفیت پایین ممکن است به دلیل مواد نامرغوب یا فرآیندهای تولید مستعد خراب شدن و خرابی باشند.
- لرزش و حرکت: ارتعاش و حرکت مداوم موتور میتواند باعث پارگی سیمهای شمع در برابر اجزای موتور یا سیمهای دیگر شود که منجر به آسیب و اتصال برق احتمالی شود.
- قرارگرفتن در معرض موادشیمیایی: روغن، ضد یخ یا سایر مایعات موتور میتوانند به عایق وایرهای شمع آسیب برسانند و باعث تحلیل رفتن و در نهایت از بین رفتن آنها شوند.
وایر شمع معیوب چگونه میتواند بر سیستم های دیگر خودرو تأثیر بگذارد؟
احتراق ناقص و مسائل مربوط به عملکرد موتور:
وایر شمع معیوب می تواند باعث احتراق ناقص، دور آرام، و تردید در هنگام شتاب گیری شود که بر عملکرد کلی موتور تأثیر می گذارد.
کاهش راندمان سوخت:
ارسال جرقه ضعیف میتواند منجر به احتراق ناقص شود و در نتیجه باعث کاهش راندمان سوخت و افزایش آلاینده ها شود.
افزایش انتشار گازهای گلخانه ای:
احتراق ناکارآمد به دلیل معیوب بودن سیم های شمع می تواند باعث سطوح بالاتری از گازهای گلخانه ای مضر شود که بهطور بالقوه منجر به آزمایشهای ناموفق آلایندگی و آسیبهای زیست محیطی میشود.
فشار بر اجزای سیستم احتراق:
وایر آسیبدیده میتوانند فشار بیشتری بر سیستم احتراق وارد کند که منجر به سایش زودرس و خرابی احتمالی میشود.
آسیب به مبدل کاتالیزور:
سوخت نیمسوز ناشی از احتراق ناقص میتواند به مبدل کاتالیزور آسیب برساند و منجر به تعمیرات پرهزینه شود.
خطر آتش سوزی:
وایرهای شمع آسیبدیده یا فرسوده میتوانند به جریانالکتریکی اجازه خروج بدهند و بهطور بالقوه اجزای مجاور را مشتعلکرده و خطر آتشسوزی ایجاد کنند.
تداخل الکترونیکی:
وایر شمع معیوب میتواند باعث تداخل الکترومغناطیسی شود که بر عملکرد سیستمهای الکترونیکی حساس مانند سیستمهای صوتی و ارتباطی خودرو تاثیر میگذارد.
آیا رانندگی با وایر شمع معیوب ایمن است؟
رانندگی با وایر شمع معیوب میتواند خطرناک باشد. این قطعه وظیفه انتقال جریان الکتریکی از سیم پیچ به شمع ها را بر عهده دارد و از احتراق مناسب در موتور اطمینان حاصل می کند. اگر وایر آسیب ببیند یا از کار بیفتد، میتواند منجر به مشکلات مختلفی شود که بر عملکرد موتور و ایمنی کلی خودرو تأثیر میگذارد.
وقتی وایرهای شمع معیوب باشند، میتوانند باعث آتشسوزی ناقص، خاموشی ناگهانی، کاهش راندمان سوخت و اتلاف برق شوند. این مشکلات میتواند حمل و نقل وسیله نقلیه شما را دشوار کند. علاوه بر این، وایر شمع آسیبدیده ممکن است اجازه دهند جریان الکتریکی خارج شود و قطعات مجاور را مشتعل کند و خطر آتشسوزی خودرو را افزایش دهد. برای حفظ عملکرد بهینه موتور و اطمینان از ایمنی شما و مسافرانتان، رسیدگی سریع به هر گونه مشکل مشکوک در وایر شمع بسیار مهم است.